Onlangs stootte ik weer eens op een uitspraak van onze onderwijsminister die blijft nazinderen omdat ze mijn wenkbrauwen tot ver boven mijn haarlijn deed stijgen: muziekonderwijs zou zich meer moeten focussen op theoretische kennis dan op creatie en beleving.
Mijn eerste gedachte? “Aha, dus muziek moet terug naar de droge kost: toonladders, notenleer en examens. Alsof je een kind enthousiast maakt voor piano door te zeggen: ‘Veel plezier met 76 variaties van do-re-mi!’” 🙃
Wat muziek écht doet
Voor alle duidelijkheid: theorie is belangrijk. Je kan moeilijk een orkest in goede banen leiden als iedereen gewoon maar wat doet (al zou dat soms wél hilarisch zijn 😅). Maar muziek is meer dan een wiskundige oefening op papier.
Muziek is voelen. Het is kippenvel krijgen van een akkoord, je frustratie uitdrummen op potten en pannen, of samen vals zingen en tóch blij worden. Het is letterlijk trillen, in je lijf, in je zenuwstelsel.
En daar wringt het schoentje: als je enkel focust op theorie, snoer je precies dat stuk dicht waar muziek zoveel goeds kan doen. Zeker voor kinderen (en volwassenen) die al snel overspoeld raken: HSP’s, dromers, pubers die niet in hokjes passen.
Ergernis met een knipoog
Ik geef het toe: ik was even boos. Want wie beslist dat creativiteit een bijzaak is?
Alsof je zegt dat een boek enkel waardevol is als je alle grammaticaregels foutloos kan opdreunen, maar het verhaal zelf… ach ja, bijzaak.
En wat doet dat met een mens — of beter gezegd, met een zenuwstelsel?
Als creativiteit wordt onderdrukt, trekt je systeem zich terug. De ademhaling wordt kleiner, de schouders stijver, de vonk dooft. Want waar je iets voelde stromen, komt nu controle, prestatiedruk en… spanning.
En tegelijk moest ik lachen met mijn eigen reactie. Want als muziek me íets geleerd heeft, is het dat je van dissonantie soms iets heel moois kan maken. Misschien is mijn ergernis dus gewoon het valse akkoord dat me eraan herinnert hoe belangrijk creatie wél is.
Een andere partituur
Stel je eens voor: een muziekles waar je niet alleen leert noten lezen, maar ook durft improviseren. Waar fouten welkom zijn omdat ze de deur openen naar iets nieuws. Waar theorie je fundament is, maar creatie je vleugels geeft.
Zenuwstelselgewijs zou dat een wondermiddel zijn: je activeert tegelijk ontspanning, focus, expressie én co-regulatie. Met andere woorden: muziek als natuurlijke prikkelregulatie.
Dat zou toch pas muziek in de oren zijn? 🎶
Reactie plaatsen
Reacties